Οι πολύποδες είναι όγκοι, στη συντριπτική πλειοψηφία τους καλοήθεις, που εμφανίζονται στο εσωτερικό της μήτρας και έχουν μέγεθος που ποικίλει από λίγα χιλιοστά έως 2 εκατοστά. Οι πολύποδες μπορεί να δίνουν συμπτώματα, όπως η ανώμαλη κολπική αιμορραγία -που είναι το κυριότερο- ή να είναι ασυμπτωματικοί και η διάγνωσή τους να γίνει τυχαία σε γυναίκες που προσέρχονται να εξεταστούν για άλλους λόγους.
Συχνότητα – συμπτώματα
Οι πολύποδες είναι συνηθισμένο εύρημα και ενδέχεται να εμφανιστούν σε γυναίκες με ή χωρίς άλλες γυναικολογικές παθήσεις. Αν και τα αίτια της εμφάνισης πολυπόδων δεν είναι γνωστά, φαίνεται να συνδέονται με ορμονικούς παράγοντες, καθώς η ανάπτυξή τους σχετίζεται με τα επίπεδα των οιστρογόνων στον οργανισμό. Μπορεί να παρουσιαστούν σε οποιαδήποτε φάση της ζωής της γυναίκας, αλλά η συχνότητα εμφάνισής τους είναι μικρότερη μετά την εμμηνόπαυση. Έχει παρατηρηθεί ότι οι πολύποδες εμφανίζονται πιο συχνά σε γυναίκες με υψηλή πίεση αίματος, με υπερβολικό βάρος, καθώς και σε όσες λαμβάνουν ταμοξιφένη για τον καρκίνο του στήθους.
Μια γυναίκα μπορεί να έχει έναν ή περισσότερους πολύποδες. Συνδέονται με τη μητέρα μέσω ενός μίσχου ή μιας πλατύτερης βάσης και συνήθως παραμένουν στο εσωτερικό της μήτρας. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να γλιστρήσουν μέσω του τραχήλου προς τον κόλπο. Στα συμπτώματα των πολυπόδων, εκτός από τις ανωμαλίες της περιόδου (για παράδειγμα, συχνότερη εμφάνιση περιόδων ή περίοδοι που διαφέρουν ως προς τη διάρκεια και τη βαρύτητά τους), περιλαμβάνεται η εμφάνιση αίματος ανάμεσα στις περιόδους, η κολπική αιμορραγία μετά την εμμηνόπαυση και η υπογονιμότητα. Ορισμένες γυναίκες εμφανίζουν απλώς μια μικρή αιμορραγία ή έχουν λίγες κηλίδες αίματος.
Διάγνωση – αντιμετώπιση
Η διάγνωση των πολυπόδων γίνεται με διακολπικό υπερηχογράφημα και υστεροσαλπιγγογραφία. Παρόλο που σπάνια υποκρύπτουν κακοήθεια, συνιστάται η αφαίρεσή τους και η αποστολή τους για ιστολογική εξέταση, ώστε να αποκλειστεί κάθε αρνητικό ενδεχόμενο. Ακόμη κι αν οι πολύποδες είναι ασυμπτωματικοί, ιδιαίτερα στις γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση προτείνεται να αφαιρεθούν καθώς υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα να υποκρύπτουν κάποια ατυπία (κακοήθεια) του ενδομητρίου.
Σε γυναίκες που επιθυμούν να τεκνοποιήσουν η αφαίρεση των πολυπόδων είναι πιθανό να οδηγήσει σε βελτίωση της γονιμότητας, καθώς η ύπαρξή τους στο εσωτερικό της μήτρας μπορεί να οδηγήσει σε αδυναμία εμφύτευσης του εμβρύου.
Η αφαίρεσή τους γίνεται με υστεροσκόπηση και όχι με απλή απόξεση όπως στο παρελθόν.
Με την υστεροσκόπηση,
Α) ο γιατρός ελέγχει πολύ πιο αποτελεσματικά την κοιλότητα και μπορεί να είναι βέβαιος ότι δεν συντρέχει καμία περίπτωση κακοήθειας.
Β) ο τραυματισμός του ενδομητρίου είναι ελάχιστος.