Η Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή γίνεται συνεχώς όχι μόνο πιο αποτελεσματική αλλά και περισσότερο ασφαλής. Αυτές οι θετικές εξελίξεις σχετίζονται με την πρόοδο της τεχνολογίας και με τη συσσώρευση γνώσης και εμπειρίας. Ένα παράδειγμα είναι η εξάλειψη της πιθανότητας εμφάνισης του Συνδρόμου Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών κατά την Εξωσωματική Γονιμοποίηση. Στο όχι πολύ μακρινό παρελθόν, το Σύνδρομο ήταν σχετικά συχνή επιπλοκή, με συχνότητα εμφάνισης περίπου 5% στο σύνολο των κύκλων της Εξωσωματικής. Η σοβαρή μορφή του εμφανιζόταν σε περίπου 1% των γυναικών που υποβάλλονταν σε διέγερση των ωοθηκών.
Σήμερα, τα νέα πρωτόκολλα και οι στρατηγικές που εφαρμόζονται έχουν ουσιαστικά εκμηδενίσει την πιθανότητα εμφάνισης της σοβαρής μορφής του Συνδρόμου, η οποία είναι αυτή που μας απασχολεί.
ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΠΟΤΕ ΕΜΦΑΝΙΖΕΤΑΙ ΤΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΩΟΘΗΚΩΝ
Τα ακριβή αίτια του Συνδρόμου δεν είναι γνωστά. Ωστόσο, εκλυτικός παράγοντας για την εκδήλωσή του είναι η τελευταία ένεση που γίνεται πριν από την ωοληψία. Πρόκειται για ανασυνδυασμένη β-hCG, που χορηγείται με τα σκευάσματα Pregnyl ή Ovitrelle.
Σε περίπτωση εμφάνισης του Συνδρόμου, οι ωοθήκες διογκώνονται και μπορεί να παρουσιαστεί διαρροή υγρού στην κοιλιακή χώρα ή σε άλλα σημεία. Τα συμπτώματα συνήθως είναι φούσκωμα και πόνος στην κοιλιά, τάση για εμετό, αύξηση σωματικού βάρους και, στην πιο σοβαρή μορφή του συνδρόμου, δυσκολία στην αναπνοή και την ούρηση και θρόμβοι στο αίμα. Σε πολύ σοβαρές περιπτώσεις απαιτείται νοσηλεία στο νοσοκομείο για παρακολούθηση και θεραπεία.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΩΟΘΗΚΩΝ
Γυναίκες που πάσχουν από Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών ή/και έχουν εμφανίσει προηγουμένως Σύνδρομο Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών κινδυνεύουν περισσότερο. Επίσης, γυναίκες που κατά το στάδιο της διέγερσης των ωοθηκών παράγουν πολλά ωοθυλάκια και εμφανίζουν υψηλά επίπεδα οιστραδιόλης έχουν αυξημένο ρίσκο εκδήλωσης του Συνδρόμου Υπερδιέγερσης Ωοθηκών.
ΜΕ ΠΟΙΟ ΤΡΟΠΟ ΣΗΜΕΡΑ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΜΗΔΕΝΙΣΤΕΙ Ο ΚΙΝΔΥΝΟΣ ΥΠΕΡΔΙΕΓΕΡΣΗΣ ΤΩΝ ΩΟΘΗΚΩΝ
Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος στην πρόληψη του Συνδρόμου Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών. Με την εφαρμογή μίας εναλλακτικής προσέγγισης, που συνίσταται στη χρήση διαφορετικού πρωτοκόλλου (πρωτόκολλο ανταγωνιστών – GnRH antagonist), οι πιθανότητες εμφάνισης του Συνδρόμου ουσιαστικά μηδενίζονται.
Ο Ειδικός Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έχει την ευθύνη να εκτιμήσει ποιες γυναίκες διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο -μεταξύ άλλων, με μέτρηση της οιστραδιόλης, που σε συνδυασμό με άλλους ελέγχους είναι αξιόπιστος προγνωστικός δείκτης-, ώστε να ξεκινήσει τη διαδικασία με το πρωτόκολλο ανταγωνιστών.
Η επιλογή αυτή παρέχει στο γιατρό τη δυνατότητα να αποφασίσει κατά τη στιγμή της ένεσης για την τελική ωρίμανση των ωοθυλακίων εάν θα προχωρήσει με ανασυνδυασμένη β-hCG (Pregnyl ή Ovitrelle) ή με το σκεύασμα Arvekap 0,2 mg που εξαλείφει τις πιθανότητες εκδήλωσης του Συνδρόμου. Η επιλογή του Arvekap ελαττώνει την υποδεκτικότητα του ενδομητρίου και για αυτό συνδυάζεται με κατάψυξη όλων των εμβρύων (freeze all) και πραγματοποίηση της εμβρυομεταφοράς τον επόμενο μήνα. Είναι σημαντικό να τονίσουμε ότι με τις σύγχρονες μεθόδους κρυοσυντήρησης (vitrification), η κατάψυξη δεν επηρεάζει καθόλου την ποιότητα των εμβρύων.
Με την αποτελεσματική συνεκτίμηση των παραγόντων κινδύνου, την ακριβή διάγνωση και την εφαρμογή της ενδεδειγμένης στρατηγικής, δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι το Σύνδρομο Υπερδιέγερσης των Ωοθηκών οφείλει πλέον να είναι απλώς μια ιστορική αναφορά.
