Αν και δεν υπάρχει «μονάδα μέτρησης» του πόνου, εκτιμάται ότι οι ωδίνες του τοκετού είναι μια από τις πιο επώδυνες εμπειρίες που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα. Μια από τις αντιλήψεις που υπάρχουν όσον αφορά το χειρισμό του συγκεκριμένου πόνου εστιάζει στο ότι οι ωδίνες συνδέονται με τη συναισθηματική εμπειρία του να «γίνεσαι μητέρα» κι επομένως καλό είναι να βιώνονται, εφόσον η επίτοκος νιώθει ότι μπορεί να τις αντέξει.
Είναι αλήθεια ότι ορισμένες γυναίκες καταφέρνουν να ολοκληρώσουν τη διαδικασία χωρίς να τους χορηγηθεί κάποιο είδος αναισθησίας – με μόνη βοήθεια την ψυχολογική στήριξη του γιατρού ή και του συντρόφου τους. Ωστόσο, θα πρέπει να τονιστεί ότι ο ψυχολογικός και σωματικός χειρισμός του πόνου είναι ζήτημα προσωπικό και, συνεπώς, κάθε γυναίκα έχει δικαίωμα να ενημερωθεί για τα διαθέσιμα μέσα και να επιλέξει ελεύθερα μεταξύ αυτών.
Η πιο αποτελεσματική μέθοδος που υπάρχει σήμερα για την ανακούφιση από τον πόνο της γέννας, και η πιο διαδεδομένη, είναι η επισκληρίδιος αναισθησία. Εφαρμόζεται στο φυσιολογικό τοκετό, αλλά και στην καισαρική, καθώς είναι σχετικά απλή, προσφέρει σημαντικά πλεονεκτήματα, ενώ οι παρενέργειές της είναι ως επί το πλείστον ήπιες και ελεγχόμενες.
Πώς γίνεται
Με την εφαρμογή ενός καθετήρα στη μέση της εγκύου, στο μεσοσπονδύλιο διάστημα (το διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ δύο σπονδύλων). Μέσω του καθετήρα χορηγούνται αναλγητικά φάρμακα που «στοχεύουν» τα περιφερειακά αισθητικά νεύρα στο κάτω μέρος του σώματος. Έτσι μπλοκάρεται η μετάδοση νευρικών ερεθισμάτων προς τα κέντρα πόνου του εγκεφάλου. Η διαδικασία είναι απλή, η ολοκλήρωσή της απαιτεί 20-30 λεπτά και η ανακούφιση από τον πόνο ξεκινά 10 έως 20 λεπτά μετά τη χορήγηση των αναλγητικών.
Συν και πλην
Η επισκληρίδιος είναι μια μέθοδος που παρουσιάζει σαφώς μικρότερους κινδύνους σε σχέση με την ολική νάρκωση. Το πιο σημαντικό πλεονέκτημά της, όμως, είναι ότι προσφέρει ανακούφιση από τον πόνο, ενώ συγχρόνως επιτρέπει στη μητέρα να παραμένει ξύπνια, να διατηρεί την αίσθηση των μυών της λεκάνης και να συμμετέχει στη γέννα.
Σε πολλές περιπτώσεις επιταχύνεται η διάρκεια του τοκετού, καθώς η μητέρα δεν πονά και είναι πιο συνεργάσιμη. Ωστόσο, η εφαρμογή της ίσως να αυξάνει την πιθανότητα χρήσης βεντούζας στο δεύτερο στάδιο του τοκετού.
Στις παρενέργειες της μεθόδου που είναι εύκολα διαχειρίσιμες συμπεριλαμβάνονται πτώση της αρτηριακής πίεσης (κάτι που σε περιπτώσεις υπέρτασης λειτουργεί θετικά), χαμηλός πυρετός, πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι και, πιο σπάνια, δυσκολία στην αναπνοή.
Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί ότι παρόλο που υπάρχει η αντίληψη ότι η επισκληρίδιος μπορεί σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις να οδηγήσει σε παράλυση, στην πράξη δεν υφίσταται ασφαλέστερη επιλογή για την ανακούφιση από τον πόνο της γέννας.